Een gevalideerd screeningsinstrument voorspelt functieverlies bij thuiswonende ouderen: de Identification of Seniors at Risk – Primary Care (ISAR-PC)

Auteurs

  • Jacqueline J. Suijker Academic Medical Center, University of Amsterdam
  • Bianca M. Buurman Academic Medical Center, University of Amsterdam
  • Marjon van Rijn Vrije Universiteit Amsterdam/Amsterdam Public Health Research Institute, Aging & Later Life/Amsterdam University of Applied Sciences
  • Marlies T. van Dalen Academic Medical Center, University of Amsterdam
  • Gerben ter Riet Academic Medical Center, University of Amsterdam
  • Nan van Geloven Academic Medical Center, University of Amsterdam
  • Rob J. de Haan Academic Medical Center, University of Amsterdam
  • Eric P. Moll van Charante Academisch Medisch Centrum, Universiteit van Amsterdam
  • Sophia E. de Rooij Universitair Medisch Centrum Groningen

DOI:

https://doi.org/10.1007/s12439-015-0128-2

Trefwoorden:

eerstelijn, functieverlies, longitudinaal onderzoek, ouderen, screeningsinstrument, zelfrapportage

Samenvatting

Achtergrond
Bij thuiswonende ouderen wordt functieverlies mogelijk uitgesteld door preventieve interventies. Het herkennen van ouderen
met een verhoogd risico op functieverlies is een belangrijke eerste stap. Dit onderzoek heeft als doelstellingen: (1) om het
Identification of Seniors At Risk (ISAR) screeningsinstrument te optimaliseren en te valideren in een eerstelijnspopulatie (ISARPrimary
Care) en (2) om selectie van ouderen met verhoogd risico, vastgesteld met behulp van de ISAR-PC te vergelijken met
selectie op basis van alleen leeftijd.
Methode
In de prospectieve ontwikkelings- en validatiecohorten namen respectievelijk 790 en 2573 thuiswonende ouderen (≥ 70 jaar)
deel. Functieverlies was gedefinieerd als minimaal één punt achteruitgang op de gemodificeerde Katz-activiteiten van de
dagelijks leven index na twaalf maanden ten opzichte van de score bij inclusie, dan wel sterfte.
Resultaten
Drie diagnostische kenmerken waren het meest voorspellend voor functieverlies: leeftijd (odds ratio (OR) 1,06 per toegevoegd
jaar; 95 %- BI = 1,02–1,10), afhankelijkheid bij instrumentele activiteiten van het dagelijks leven (OR = 2,17; 95 %-BI = 1,46–3,22),
en geheugenproblemen (OR = 2,22; 95 %-BI = 1,41–3,51). Het onderscheidend vermogen uitgedrukt in de AUC-range van de
ISAR-PC was 0,67–0,70, en de kalibratie was goed. Van de deelnemende ouderen werd 40,6 % geclassificeerd als ouderen met
een verhoogd risico op functieverlies. In het validatiecohort was de AUC range 0,63–0,64. De AUC range van leeftijd ≥ 75 jaar
alleen in het validatiecohort was 0,56–0,57 en 65,0 % van de deelnemende ouderen werd daarbij geclassificeerd met een
verhoogd risico op functieverlies.
Conclusie
Het discriminerend vermogen van de ISAR-PC is redelijk en de kalibratie goed. Selectie van ouderen met een verhoogd risico
op functieverlies op basis van ISAR-PC is efficiënter dan selectie op basis van alleen leeftijd.

Downloads

Gepubliceerd

2023-07-31

Citeerhulp

Suijker, J. J., Buurman, B. M., van Rijn, M., van Dalen, M. T., ter Riet, G., van Geloven, N., de Haan, R. J., Moll van Charante, E. P., & de Rooij, S. E. (2023). Een gevalideerd screeningsinstrument voorspelt functieverlies bij thuiswonende ouderen: de Identification of Seniors at Risk – Primary Care (ISAR-PC). Tijdschrift Voor Gerontologie En Geriatrie, (2). https://doi.org/10.1007/s12439-015-0128-2

Nummer

Sectie

Wetenschappelijk artikel