Hyperthyreoı¨die bij ouderen: aspecifieke symptomen kunnen leiden tot uitstel van de diagnose

Samenvatting

Schildklieraandoeningen uiten zich bij bejaarden vaak door middel van aspecifieke klachten en verschijnselen welke
gemakkelijk aan een orgaansysteem of ouderdom toegeschreven kunnen worden. Twee verpleeghuispatiënten met
hyperthyreoïdie worden beschreven. Vanwege de atypische klachten werden de ziekteverschijnselen toegeschreven aan
andere oorzaken. Bij beide patiënten trad een aanzienlijke vertraging in het stellen van de diagnose op.
Symptomen van hyperthyreoïdie bij ouderen komen vooral tot uiting op cardiovasculair, gastro-intestinaal en
neuropsychiatrisch gebied. De meest frequent optredende ziekteverschijnselen zijn: boezemfibrilleren, ontstaan of
verergering van klachten van hartfalen of angina pectoris, gewichtsverlies, anorexie, obstipatie, cognitieve achteruitgang en
delier.
Vertraging bij het stellen van de diagnose hyperthyreoïdie en het instellen van een behandeling kan schadelijk zijn voor de
patiënt. Onbehandelde hyperthyreoïdie kan leiden tot ernstige cardiovasculaire complicaties (met name hartfalen en
herseninfarcten), geestelijke achteruitgang en osteoporose.
Bij ouderen met onbegrepen of vage klachten over de gezondheid dient een TSH-bepaling deel uit te maken van het medisch
onderzoek. Bij een normale TSH-uitslag is er vrijwel zeker sprake van euthyreoïdie. De medicamenteuze behandeling bestaat
uit suppressie van de verhoogde schildklierfunctie met thyreostatica, eventueel in combinatie met thyreomimetica. Therapie
met radioaktief jodium verdient in een aantal gevallen de voorkeur alhoewel hieraan bij verpleeghuispatiënten praktische
bezwaren kunnen kleven vanwege de noodzakelijke isolatie.