Relatieverwachtingen en eenzaamheid bij oudere volwassenen: Een kwalitatieve studie

Samenvatting

Cognitieve discrepantietheorie definieert eenzaamheid als zijnde het verschil tussen de (kwaliteit van) bestaande en gewenste relaties. Dit veronderstelt dat mensen relatieverwachtingen hebben die vervuld dienen te worden teneinde eenzaamheid te voorkomen. In deze studie zijn kwantitatieve en kwalitatieve relatieverwachtingen van oudere volwassenen onderzocht. Semigestructureerde interviews over eenzaamheid en relatieverwachtingen zijn afgenomen onder oudere volwassenen (leeftijd 62-93 jaar; N=18). Thematische analyse isgebruikt om de gegevens te analyseren. De resultaten tonen een rangorde in sociale relaties. Op de bovenste laag staat de partner, gevold door kinderen en kleinkinderen, vrienden en broers en zussen, en andere relaties. Wanneer relaties uit hogere lagen niet (langer) beschikbaar zijn, wordt een volgende laag de meest belangrijke. Van relaties uit hogere lagen wordt verwacht dat er frequent contact is en dat ze zorg, ondersteuning, intimiteit en plezier bieden. Relaties uit lagere lagen dienen plezier en afleiding te bieden en beschikbaar te zijn wanneer relaties uit hogere lagen wegvallen. Relatieverwachtingen veranderen met het verstrijken van de tijd en als gevolg van sociale omstandigheden. Implicaties voor eenzaamheidsinterventies worden besproken.